درطول تاریخ ، مردان وزنان بسیاری که اهل تحقیق ، جهانگردی ، تجارت، سیاست و... بودند به سفرهای کوتاه و درازمدت رفته اند ولی متاسفانه کمتر دست نوشته ای ازخود برجای گذاشته اند . علّت این که انتظارداریم سفرنامه های زیادی را شاهد می بودیم ونیستیم احتمال ازبین رفتن آنها وجود دارد که بعید است شخصی چون امثال جناب سعدی که اهل سفربوده اند ، سفرنامه ای ننوشته باشند . امیداست که روزی ازکتاب خانه دیاری ، درصندوقچه های «چیزهای حیف» که درپستوخانه‌های منازل قدیمی وجود دارد سفرنامه سعدی گرانقدر، رونمایی شود.
آن روزی که این سفرنامه به اهل مطالعه وگردشگران هدیه داده شود مشخص می شود که این حکیم فرزانه ،چه دانشمندی مردم شناس وجامعه شناسی توانا بوده ومسلما کتابش دردانشکده های علوم اجتماعی جهان تدریس خواهد شد.
بسیاری از افراد به خاطر بی سوادی ، گروهی برای این که سفرنامه نویسی را ارزشمند نمی دانستند ، اهل نوشتن نیزنبودند .آنهایی که درطول تاریخ سفرنامه نوشته اند همّت بزرگی کرده اند چرا که امروزه محققان وپژوهشگران ، ازروی کتاب آنان به سیمای شهرهای قدیم ، نرخ کالاها ، نحوه زندگی مردم ، اسامی قدیم رودها ، شهرها ، نام افراد موثردرتاریخ هرشهرودیار و ... پی می برند . این نوع کتاب‌ها یکی ازبهترین منابع برای درک شرایط سیاسی، اجتماعی ، اقتصادی و فرهنگی دیاری می‌باشند.
سفرنامه مالزی ، حاصل هفت روز زندگی ام به همراه خانواده در کشورمالزی ست ،کشوری که امروزه به یکی از قطب های بزرگ گردشگری وعلمی درجنوب شرقی آسیا تبدیل شده وسالانه ، برابرجمعیتش ، گردشگرجذب می کند .
قبل ازاین که مقدمات سفرآماده شود، ابتدا ، اولویت را، شناخت کشورمالزی ازطریق منابع چاپی والکترونیکی قراردادم که با داشتن تصویری کلی برای ورود به هرکشوری بسیارمفیداست چرا که انسان با اطلاعات دردیاری قدم بگذارد، کمتردچاراشتباه می شود.
وقتی متوجه شدم درکنارمردم بومیِ مسلّط به زبان انگلیسی ، چینی ها وهندی های فراوانی دراین کشورزندگی می کنند سعی کردم لااقل اصطلاحات روزمره را به زبان این اقوام یاد بگیرم که درایجاد رابطه ، راهگشا باشد .
درطول سفر، علاوه بربازدید ازمراکزتفریحی ، تجاری وگردشگری ، روزانه گاهی تا پنج ساعت پیاده روی درمعابر اصلی وفرعی پایتخت مالزی (شهرکوالالامپور) را دربرنامه پیش بینی کرده بودم تا ازنزدیک شاهد زندگی مردم عادی باشم .
همیشه درمسافرت اگرحادثه تلخی اتفاق نیفتد موجب آرامش روح وکسب تجربه شده واتفاق بد هم هرگزفراموش نخواهد شد. شما اگردرسفری به شیرازویزد در شهرزیبایی چون «ابرکوه» اتومبیل تان پنچرشود بعد سال های سال ، هرگاه ازاین مسیرعبورکنید نود درصد خاطرات به فراموشی سپرده شده اند ولی به محض رسیدن به «ابرکوه» حتما یکی ازهمسفران خواهد گفت :«یادتونه اینجا ماشین‌مون پنچر شد؟»حتی تعریف این خاطره به ظاهر تلخ در این سفر، شیرینی خود را دارد.
زمانی که سفرنامه ای نوشته می شود دوحسن دارد یکی با توجه به فراموشی یا کم رنگ شدن خاطرات ، بازخوانی آن لذت بخش است . حسن دوم ، می تواند ، راهنمای خوبی برای کسانی باشد که قصد سفر به آن دیار را دارند.
نوشتن از نیازها ومشکلات حضوردرفرودگاه ، نوع غذا، هزینه حمل ونقل ، مکان های دیدنی ، وضعیت هتل ، مکان هایی برای خرید ارزان ، رستوران ها و... آنهم به شکل روزانه را دراین سفرنامه گنجانده‌ام.
راه های دسترسی ، هزینه ها ، وسایل حمل ونقل و... برای رسیدن به محل بازدید توضیح داده شده تا با راحت ترین وسیله وکمترین هزینه طی شوند.
چند سال قبل در سفری به اصفهان ، گروهی از خانواده های ایرانی مشغول بازدید از عمارت عالی قاپو بودند. راهنمای آنها درحین توضیح دادن به نکته بسیار زیبا و جالبی اشاره کرده و فرمودند: «فردی انگلیسی ده سال قبل برای اقامتی یک ماهه به اصفهان آمده بود که سفرنامه ای به چاپ رسانده است . بارها وبارها دیده ام توریست هایی که ازانگلستان وحتی کشورهای اروپایی به تنهایی یا گروهی به اصفهان می آیند این سفرنامه را دارند . حسن این کتاب چیست ؟ این گردشگرکه درحقیقت خواسته غیرمستقیم راهنمای گردشگران باشد به نکات ظریف وارزشمندی اشاره کرده است ؟ برای مثال می نویسد اگرخواستید غذای سنتی اصفهان «بریانی»بخورید ، این رستوران ها وجود دارند .اسامی آنها ، فاصله از میدان نقش جهان ، کیفیّت بهداشتی وحتّی نرخ این غذا را درتک‌تک رستوران ها ذکرکرده ، توریستی می خواهد بریانی با کیفیت وارزان بخورد با مراجعه به رستورانی که او معرفی کرده نوش جان می کند.»
اتفاقات تلخ وشیرینی درسفر پیش می آید که خوشبختانه با مثبت اندیشی فراوانی که دارم سعی کرده ام کمتر و به ضرورت از اتفاقات تلخ نامی ببرم.
می گویند اگرنگاه تلخ به دنیا داشته باشید هرچه پیش می آید تلخ است و بالعکس با نگاه شیرین به اطراف بنگرید ، رخدادهای جذاب وجالبی در برابر شما قد می کشند. سال ها در نشریات استانی قلم به طنز زده ام و در این سفر هم ، خوشبختانه اتفاقات شیرین فراوانی در پیش رو داشتم که آن طبع، امیدوارم به تلطیف این نوشته ها کمک کرده باشد .
نظم ، آرامش ، امنیت ، سازندگی پرسرعت ، مردمانی مهربان ، فکرکردن به آرامش ،آسایش و جذب گردشگر، طبیعت زیبا و... ازویژگی های این کشوراست.
البته برای شناخت کامل از یک کشور باید زمان زیادی در آنجا زندگی کرد و از سویی بر این باورم که پایتخت ، همه کشور نیست و حتی مشت نمونه خروار هم نمی باشد . ادعایی ندارم که شناخت کامل از مردم این دیار پیدا کرده ام و همه کشور را گشته ام و هفت روز هم زمان بسیارکمی است ولی امیدوارم نمایی از مردم مهربان این دیار و ساخت و سازهای سریعی که هر سال چهره مالزی را تغییر می‌دهد ارائه کرده باشم .
شاید بیش از صد سفرنامه ای که درباره این کشوروبلاگ نویسان نوشته بودند را خواندم ولی حتی یک مورد اشاره ای به کوچه پس کوچه های شهر، آنچه درکافه ها ورستوران های شهر می گذرد و مسائلی از این قبیل ننوشته بودند.تصمیم اولیّه ام ، حضورم دراین مکان ها بود سرصحبت بازکردن با کسانی که هرگز در سفرنامه ها ، حضور نداشته اند و می تواند حرف ها و برخوردشان شنیدنی و جالب باشد.
#سید_احسان_سیدی زاده
#بجنورد
#خراسان_شمالی
