گفت‌وگوی ایبنا با معلم پیشکسوت بجنوردی؛
کلاس انشا سنگ‌بنای نوشتن و خواندن است/ جور مردم شهر را در کتابخوانی می‌کشم
خراسان شمالی- پژوهشگر و معلم پیشکسوت بجنوردی زنگ انشای دانش آموزان را نه تنها زنگ ریاضی، علوم، فارسی و درنهایت تفریح و ورزش نمی‌داند بلکه از این ساعت طلایی به عنوان سنگ‌بنای خواندن و نوشتن بچه‌ها یاد و از این فرصت بی‌نظیر برای دانش‌آموزانش به نحو مطلوب استفاده می‌کرد.
سرویس استان‌های خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) - اکرم عباسی: دوازدهم اردیبهشت ماه هر ساله در ایران با نام معلم عجین شده است و آدم‌ها از کوچک و بزرگ با نام و یاد این روز مقدس خود را محکی می‌زنند برای تقدیر و تشکر از کسی که الفبای خواندن و نوشتن را به آنها آموخت.
روز معلم در ایران همزمان با شهادت آیت‌الله مطهری در ۱۲ اردیبهشت نامگذاری و به این ترتیب روز معلم در تقویم ملی ثبت شده است.
معلم مبارزی که جان خود را در راه بدست آوردن حقوق و منزلت معلمان از دست داد و در هیچکدام از رسانه‌های گفتاری، نوشتاری و تصویری دیده نمی‌شود اما تاریخ ایران آن را فراموش نمی‌کند و تا ابد جاودان خواهد ماند.
همزمان با روز معلم به سراغ معلم، نویسنده، پژوهشگر و استاد پیشکسوت بجنوردی رفتم تا گفتگویی با او داشته باشم؛ کسی که که نامش و جانش به کتاب وصل است و شعارش «من کتاب میخوانم پس هستم» است.
احسان سیدی زاده معلم، نویسنده، پژوهشگر و مدرس بازنشسته تربیت معلم‌های قدیم که متولد ۱۳۳۴ است و تاکنون علاوه بر صدها مقاله و گزارش و مصاحبه گرفته شده از او از شخصیت‌های مهم فرهنگی استان خراسان شمالی است که تاکنون ۱۴ کتاب از او به چاپ رسیده است.
از او درباره اینکه چه افرادی در تشویق شما به مطالعه نقش داشتند پرسیدم و در پاسخ توضیح داد مرحوم پدرم همیشه از اندک پس‌اندازش برایم کتاب می‌خرید و شاید مشوق اصلی من مرحوم مادرم بود؛ پدر و مادرم هر دو معلم قرآن بودند و همیشه دوست داشتند علاوه بر خواندن قرآن، کتابهای دیگری را هم من با صدای بلند بلند برایشان بخوانم و این روش خوبی برای تشویق من به کتابخوانی بود.
-آیا پدرومادرهای نسل امروز به خواندن کتاب فرزندانشان اهمیت می‌دهند؟
به نقش مادر به عنوان اصلی‌ترین فاکتور علاقه بچه‌ها به خواندن کتاب باید کرد و متاسفانه امروزه مادران و پدران امروزی نهایتاً تا کلاس اول و دوم همراه بچه‌ها در خواندن و نوشتن هستند و دقیقاً زمانی که باید کار اصلی را شروع و ادامه دهند، ترک میکنند؛ هرچند مشغله‌های زندگی تنها بهانه جدایی پدر و مادر از رسیدگی به پیگیری در امور مطالعه دانش‌آموزان است.
- نقش معلم در کتاب خواندن بچه‌ها چگونه است؟
امروزه نقش معلمان دوره ابتدایی در کتابخوان کردن دانش‌آموزان بسیار پررنگ است و میتواند تاثیر بسزایی در تشویق دانش‌آموزان به مطالعه کتاب و کتابخوانی داشته باشد.
- از آنجایی که شما در تمام مقاطع تحصیلی از ابتدایی گرفته تا دانشگاه تدریس داشته‌اید؛ شما چگونه آنها را به نوشتن و خواندن تشویق کرده‌اید؟
از بهترین مقاطع تحصیلی که در آن تدریس داشته‌ام دوران ابتدایی بوده است که در آن بسیار بسیار با دانش آموزان کتاب می‌خواندم و آنها را تشویق به کتابخوانی می‌کردم تا آنجایی که زنگ انشا را به رنگ کتابخوانی و نوشتن تبدیل کرده بودم، زنگ انشا پایه و اساس خواندن و نوشتن است هر چند بسیاری از همکاران بنده چه در گذشته و چه در حال حاضر این ساعت طلایی را تبدیل و تعویض به درس‌های دیگر کرده‌اند.
- زنگ انشا زمان خود را توصیف کنید؟
بیشتر آموزگاران انشایی با موضوع «بهار را توصیف کنید» را تکلیف انشا تعیین میکنند. دانش آموز کلاس پنجم در نهایت ده خط انشا درباره آن می‌نویسد که گاهی نود درصد انشاها تکراری است. زمانی که من تدریس می‌کردم اگر همین موضوع را می‌خواستم بنویسند کلاس را به چهار قسمت تقسیم کرده و به هر گروه بیست کلمه متفاوت می‌دادم که درانشاهای خود به کار ببرند. کلماتی چون «رنگین کمان»، «شبنم»، «ابری لطیف»، «صدای بلبل»، «هوای لطیف»، «خورشید تابان» و… عبارت‌هایی که دانش‌آموز با آنها انشایش را زیباتر و گسترده‌تر می‌نوشت.
- چطور و چه زمانی با کتاب و کتابخوانی بیشتر و بهتر دوست شدید؟
از کلاس اول ابتدایی، شروع به کتاب خواندن کردم ولی اولین کتابی که خواندم و نگاهم را به دنیای اطرافم تغییر داد «سفر به کره ماه» اثر «ژول ورن» بود.
در کنار کتابهای مختلفی که مطالعه می کردم «کیهان بچه ها» و با معرفی «پیک دانش آموز» ازطریق دبستان، این نشریه هم به برنامه هفتگی‌ام اضافه شد.
خواندن کتابهای پلیسی را هم دوست داشتم ولی نحوه مطالعه‌ام به گونه‌ای دیگر بود. ابتدا چند صفحه پایانی کتاب را می‌خواندم تا ببینم سرانجام داستان چیست؟ چه اتفاقی برای کارآگاه می‌افتد؟ با این نوع مطالعه از ابتدای کتاب خودم را درگیر اینکه پایان چه خواهد بود نمی‌کردم و در این نوع کتابها توجهم بیشتر به نحوه نگارش بود.
- در ابتدا چه کتاب‌هایی می‌خواندید؟ اکنون بیشتر به چه کتاب‌هایی علاقه و مطالعه می‌کنید؟
جهت اطلاع باید عرض کنم باتوجه به اینکه از هنر «تندخوانی» بهره برده‌ام و در هر ساعت صد صفحه کتاب را راحت میخوانم و در اینجا جور مردم شهرم را هم می‌کشم و حدوداً روزی چهارصد صفحه مطالعه دارم.
ازآنجایی که حدود چهل سال است دبیر انجمن ادبی عارف بجنوردی هستم اولین انتخابم کتابهای ادبیات و در مرحله بعدی که رشته تحصیلی‌ام تاریخ بوده، کتب و مجموعه مقالات تاریخی مطالعه می کنم که در همین راستا سفری یک هفته‌ای به مالزی داشتم و سفرنامه‌ای حدود دویست صفحه نوشتم که انگیزه‌ای در من ایجاد شد سفرنامه‌ها را مطالعه کنم. روزی نیست که خواندن سفرنامه چه به شکل کتاب چه در سایت‌ها در برنامه روزانه ام جای نداشته باشد.
-حضورتان در زمینه کتاب و کتابخوانی در صفحات مجازی به چه شکلی است؟
وبلاگی دارم به نام بجنورد ۱۴۰۰، هر روز صبح کتاب و فرازهایی از کتابی را معرفی می‌کنم و تا به امروز خوانندگان وبلاگم را با کتابهای بسیار خوبی آشنا کرده‌ام تا آنجایی که در انجمن کتابخوانی که حضور دارم همین کتابها را معرفی و البته هر عضوی هم که کتاب خوب خوانده و مطالعه کرده در عرض ۱۰ دقیقه به معرفی کتاب انجام و درنهایت به جمع خوانی گروهی کتاب می‌پردازیم.
- چند کتاب تا کنون تالیف کرده‌اید؟
۱۴ کتاب را در زمینه‌های گوناگون تالیف و به رشته نگارش در آورده‌ام. کتاب‌هایی که در کارنامه خود دارم مانند «سفرنامه مالزی»، «معلمان عاشق اینگونه تدریس میکنند»، «آنها در نگاه ما»، «ما در نگاه آنها»، «گردش روزگار، برعکس»، «دورهمی ۴۴»، «مصاحبه با شعر شاعران»، «ایران و ایرانی در نگاه گردشگران» و.... از جمله ابن کتابها هستند.
به گزارش (ایبنا)، این مدرس بازنشسته تربیت معلم درسال ۱۳۹۷ به عنوان «مروج برتر کتاب خوانی کشور انتخاب که این انتخاب نتیجه ده‌ها ساعت سخنرانی و کلاس‌های او درباره فواید و مزایای کتابخوانی بوده است.
