به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در شیراز، سارا هِلاله در نشست «آسیبشناسی بازار ترجمه در ایران» با تأکید بر اهمیت تاریخی ترجمه در فرهنگ ایرانی، روند فزاینده تولید آثار ترجمهشده در سالهای اخیر را عمدتاً ناشی از ملاحظات اقتصادی و بازاری دانست و نه نتیجه یک سیاست فرهنگی بلندمدت.
او به تغییر رویکرد ناشران اشاره کرد؛ تغییر از نگاهی فرهنگی و انتقادی به ترجمه، به سوی نگاه صرفاً اقتصادی.
هلاله گفت: بسیاری از ناشران به ترجمه آثار پرفروش نیویورکتایمز یا آمازون روی آوردهاند، بیتوجه به جایگاه این آثار در تاریخ ادبیات یا نقد ادبی.
بهگفته وی، این آثار به دلیل بازده سریع مالی، زبان ساده و تبلیغات جهانی، سودآور و بیدردسرند، اما جای تألیف ایرانی را تنگ کردهاند.
او افزود: ترجمه در ذهن بخشی از ناشران و مخاطبان، مترادف با ادبیات جدی شده، در حالیکه تألیف ایرانی اغلب مهجور و بیحامی مانده است.
هِلاله پیامدهای این وضعیت را چنین برشمرد: گسترش ترجمههای سطحی و تکراری، حذف تدریجی متون کلاسیک، ضعف در تولید نظریه بومی، و وابستگی به ارزشگذاریهای غربی. از نظر او، بازار امروز ترجمه «رقابتی و مصرفگرا» است و کتاب در آن بیشتر شبیه کالایی تجاری عرضه میشود تا محصولی فرهنگی.
هلاله همچنین به وضعیت حرفهای مترجمان پرداخت و از بیثباتی، نبود حمایتهای قانونی، و فقدان نهاد صنفی سخن گفت. او با اشاره به نقش تاریخی مترجمانی چون ابوالحسن نجفی، وضعیت کنونی را «افول جایگاه مترجم بهعنوان کنشگر فرهنگی» توصیف کرد.
او تصریح کرد: بازاری شدن ترجمه نهتنها به نفع مترجمان نیست، بلکه کیفیت کار و سطح معیشتی آنان را هم کاهش داده است.
هلاله گفت: سلطه زبان انگلیسی و فضای رسانهای موجب ورود افراد بیصلاحیت به عرصه ترجمه شده است؛ افرادی که با تکیه بر شهرت نویسنده، بهدنبال ترجمههای موازی و راه صدساله در یکشباند.
به باور او، این وضعیت باعث سردرگمی مخاطب، کاهش اعتماد عمومی، و حتی بیاعتباری نام مترجمان حرفهای شده است.
هِلاله در پایان، بر ضرورت سرمایهگذاری در «ترجمه معکوس» تأکید کرد؛ یعنی ترجمه آثار تألیفی فارسی به زبانهای دیگر. او از برنامههایی چون TEDA در ترکیه و Sahitya Akademi در هند بهعنوان الگوهایی موفق یاد کرد و افزود: این سیاستها نهفقط به توازن فرهنگی، بلکه به بازدهی اقتصادی در بلندمدت نیز منجر خواهند شد.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در بجنورد، انتشارات زبان علم بجنورد در راستای تقویت ادبیات بومی و پاسخ به نیازهای متنوع نسل امروز، پنج کتاب تازه منتشر کرده است. این آثار با رویکردی تحلیلی و انسانی، موضوعاتی همچون مدیریت مدرسه در شرایط بحران، ترویج فرهنگ نماز، آموزش هوش مصنوعی به کودکان و خاطرات پرشور زیارت کربلا را به تصویر میکشند.
حمید خسروی خواجهها مدیر انتشارات زبان علم بجنورد در گفتوگویی به تشریح این ۵ کتاب پرداخت.
خسروی گفت: این مجموعه شامل «زیر سایه تختهسیاه» به قلم محبوبه بهلولی، کتاب «نقش معلم و مشاور در رونق بخشی به مساجد و نماز» از فاطمه شادکام، «ماجراهای سیارهی همسایه» با مشارکت گروه جهادی دبستان انیمیشنی و «دیو سیاه» نوشته زهرا پورولی و کتاب «معلمان الهامبخش، دانشآموزان موفق» آثاری با رویکردی متنوع و چندجانبه است که به دغدغههای نسل جوان، خانوادهها، معلمان و جامعه فرهنگی پاسخ میدهند.
کتاب «زیر سایه تختهسیاه»
خسروی بیان کرد: کتاب «زیر سایه تختهسیاه» نوشته محبوبه بهلولی، روایت زنده و انسانی تجربه مدیریت مدرسهای در دل بحرانهای روزگار، به ویژه دوران همهگیری کرونا است. این کتاب که در ۵۷ صفحه منتشر شده، تصویری متفاوت از مدرسه ارائه میدهد؛ مدرسهای که فراتر از فضای رسمی آموزش، خانهای برای تعامل، شنیدن و رشد انسانی دانشآموزان است.
وی افزود: نویسنده با زبان و نثری صمیمی و روان، از گفتوگوهای واقعی با نوجوانان، تصمیمهای دشوار و لحظات پرچالش مدیریتی سخن میگوید و در نهایت مدرسه را فضایی میبیند که باید انسانها در آن ساخته شوند، نه فقط نمره و آزمون داده شوند.
کتاب «نقش معلم و مشاور در رونق بخشی به مساجد و نماز»
وی در ادامه گفت: کتاب «نقش نهادهای تربیتی در گسترش فرهنگ نماز» تألیف فاطمه شادکام، به تحلیل و بررسی نقش حیاتی خانواده، معلمان و مشاوران در تربیت دینی نوجوانان میپردازد.
این اثر ۷۶ صفحهای با تلفیقی از رویکردهای دینی، روانشناختی و جامعهشناختی، چگونگی اثرگذاری الگوسازی والدین و معلمان بر گرایش نوجوانان به نماز و مسجد را به شکلی کاربردی و مستند بیان میکند.
خسروی تاکید کرد: نویسنده در این کتاب با اشاره به اهمیت فضای معنوی و فردمحور مسجد، پیشنهاداتی عملی برای ارتقاء فرهنگ نماز در نسل نو ارائه داده است.
کتاب «ماجراهای سیارهی همسایه»
وی با بیان اثر سوم گفت: کتاب «ماجراهای سیارهی همسایه» که محصول همکاری گروه جهادی دبستان انیمیشنی است، با نگاهی نوآورانه و داستانمحور، کودکان را با مفاهیم هوش مصنوعی و رباتها آشنا میکند.
این کتاب ۱۶ صفحهای قطع خشتی، با مشارکت معلمان و مدرسان تولید محتوا از استانهای متعدد کشور و با افزودن کد کیوآر برای دسترسی به انیمیشن، تجربهای تعاملی و جذاب برای مخاطبان خردسال ایجاد کرده است. این اثر نمادی از همافزایی تخصصها برای ارائه آموزشهای نوین در قالب داستان و تصویر است.
کتاب «دیو سیاه»
خسروی به کتاب «دیو سیاه» نوشته زهرا پورولی اشاره و تصریح کرد: این کتاب خاطرهای دلنشین و الهامبخش از پای پیاده زیارت بارگاه امام حسین (ع) را بازگو میکند. این کتاب ۲۴ صفحهای قطع خشتی بزرگ، تصویری زنده از عشق، شجاعت و ایستادگی پدربزرگ نویسنده است که در سه سفر پیاده خود با همراهان به زیارت حضرت مشرف شده است. این اثر همزمان سندی از پیوند عمیق ایمان و تلاش جسمانی برای رسیدن به مقصدی معنوی است که با تصویرگری عسل حسینزاده هماکنون در بازار کتاب عرضه میشود.
کتاب «معلمان الهامبخش، دانشآموزان موفق»
وی در پایان از کتاب «معلمان الهامبخش، دانشآموزان موفق» یاد کرد و گفت: این کتاب برای معلمان، مشاوران و دانش آموزان و برای کسانی که خواهان موفقیت هستند به رشته تحریر درآمده است.
خسروی افزود: معلمان الهام بخش و آگاه می توانند دانش آموزان موفقی را تربیت کنند. معلمانی که به قدرت اقدامات مداوم و ساده ایمان دارند و آن را به دانش آموزان می آموزند.
کتاب شامل شش فصل است، چهار فصل اول این کتاب مربوط به معلمان است که باید بدانند و به دانش آموزان آموزش دهند و فصل پنجم و ششم این کتاب مختص دانش آموزان است که قوانین یادگیری را یاد بگیرند و راهکارهای مقابله با استرس و اضطراب امتحان را جهت شرکت در آزمون ها و کنکور به کار ببندند.
این کتاب در ۲۱۸ صفحه در قطع رقعی به قلم قاسم لنگری، طیبه کاظمی و سمیه شاه محمدی نگارش شده است.